از زمانی که کودک، قلم را به دست می‌گیرد، مسئله‌ا‌ی به عنوان خوش خطی مطرح می‌شود. اغلب والدین بدخطی خردسال را به استعداد و هنر ذاتی او ربط می‌دهند. در صورتی که دستخط خوب کاملاً اکتسابی است و با تمرین و تکرار فراوان به دست می‌آید. کودک در سنی قرار دارد که کم‌کم مهارت‌های خود را افزایش می‌دهد و واژه‌ها برای او جدید هستند. پس نباید از خردسال خود انتظار بی‌جا داشته باشید، بلکه او را با تمرین و تکرار پرورش دهید. اگر شما نیز به دنبال راهکاری برای بهبود دست خط کودکان هستید، با سایت بچگی همراه باشید. در ادامه بهترین روش‌های خوش‌خط شدن کودک را می‌آموزید.
دست خط کودکان
با اینکه در عصر تکنولوژی کم‌تر پیش می‌آید از کاغذ و قلم استفاده کنید، این کار برای کودک شما ضروری است. به دلیل اینکه حافظه او را تقویت می‌کند و مهارت‌های حرکتی خردسال را بهبود می‌بخشد. هنگامی که کودک روی کاغذ می‌نویسد، باید حرکات چشم و دست خود را به هماهنگی برساند. این کار چندان راحت نیست و به مهارت نیاز دارد. در نتیجه، با این کار تمرکز او بهبود می‌یابد و حرکاتش هم‌تراز می‌شود تا مداد را در جای درست بگذارد و هم‌زمان به املای واژگان توجه کند.
راه‌هایی برای بهبود دست خط کودکان
کودک شما برای خوشنویسی به مجموعه‌ای از مهارت‌ها نیاز دارد. با این حال راه‌های ساده‌تری هم برای این کار وجود دارد و هر چه خردسال شما کم‌سن‌وسال‌تر باشد، این کار راحت‌تر می‌شود. برخی از این راه‌های ساده برای تقویت دست خط کودکان عبارت‌اند از:
تقویت اعتمادبه‌نفس
زمانی که این نکته را یادآوری می‌کنید که دست خط زیبا مهارتی ذاتی است، توانایی‌های کودک را پایین می‌آورید. به طوری که خودباوری خود را از دست می‌دهد و به ناتوانی می‌رسد. در صورتی که کودک می‌تواند با تمرین مهارت‌های خود را تقویت کند و نیازی به استعداد ذاتی ندارد.
بنابراین اولین کار این است که توانایی‌های کودکتان را لیست کرده و آن‌ها را به او یادآوری کنید. این کار کمک می‌کند خودباوری درونش ریشه کند و شکل بگیرد. در نتیجه، برای بهبود دست خط خود تمام تلاشش را به کار می‌گیرد و پیشرفت می‌کند.
تقویت اعتمادبه‌نفس مهم‌ترین موضوع برای پیشرفت کودک است. اگر دوست دارید خردسال شما همیشه در زندگی موفق باشد، اعتمادبه‌نفس را به او تزریق کنید و برای کوچک‌ترین کارها مشوقش باشید.
عدم اعتمادبه‌نفس در کودک مانند ماده‌ای فلج‌کننده است که اجازه حرکت و پیشروی را از او می‌گیرد. احساس بی‌لیاقتی به مرور زمان چنان ریشه می‌دواند که او احساس می‌کند توانایی خاصی ندارد و از خودش ناامید می‌شود.
پس یکی از بهترین تمرین‌ها لیست‌کردن توانایی‌های کودک و تشویق او است. این کار کمک می‌کند خودباوری تقویت شده و بی‌لیاقتی از بین برود.
تقویت اعتمادبه‌نفس در کودکان با راهکارهایی ساده و مثال‌های جالب
برای اطلاعات بیشتر، روی عکس کلیک کنید.
قواعد صحیح نگارش
هنگامی که کودک در ابتدا راه قرار دارد، برخی حروف را به‌خوبی فرا نمی‌گیرد. معلم نیز توجه‌ای به این موضوع ندارد. شاید تعداد دانش‌آموزان زیاد باشد و نتواند ایرادات تک‌تک را رفع کند. در این مواقع شما باید قواعد صحیح را به خردسال آموزش دهید. برخی از این قواعد درست عبارت‌اند از:
- نحوه صحیح‌گرفتن مداد را به او آموزش دهید.
- اینکه چطور از خطوط برای نوشتن حروف الفبا کمک بگیرد.
- جهت درست را به او آموزش دهید. اینکه باید از راست به چپ بنویسد.
- روی فاصله و نقطه‌گذاری تأکید کنید تا نگارش کودک خوانا و صحیح باشد. اکثر خردسالان این مورد را رعایت نمی‌کنند و کلمات و حروف را پشت سر هم قرار می‌دهند. به همین دلیل، نوشته‌ی آن‌ها ناخوانا است.
- اگر کودک در یادآوری حروف مشکل دارد، آن‌ها را به صورت نقاشی در بیاورید. به طور مثال، «ف» می‌تواند فیل باشد یا «ش» شتری باشد با پاهای بلند. این موضوع کاملاً به خلاقیت شما بستگی دارد.
نحوه صحیح دست‌گرفتن مداد
یکی از مهم‌ترین نکات در خوشنویسی نحوه‌ی دست‌گرفتن مداد است. قلم باید به صورت آزاد و راحت در دست قرار بگیرد. انگشتان نباید فشاری بر آن وارد کنند.
شیوه‌ی صحیح این است که مداد میان انگشت شست، نشانه قرار بگیرد و تکیه‌گاه آن انگشت میانه باشد. توجه داشته باشید که انگشت شست و اشاره نباید خمیدگی پیدا کند و مداد در امتداد انگشت میانه قرار بگیرد. همچنین انگشتان باید روی بخش رنگی مداد باشد، نه روی قسمت تراشیده و مخروطی شکل. در این حالت، دست کاملاً به نوک مداد و صفحه‌ی کاغذ تسلط دارد و کودک می‌تواند به راحتی بنویسد.
گاهی کودک در ابتدا راه است و به درستی نمی‌تواند مداد را در دست بگیرد. برخی اوقات زیادی به دست خود فشار وارد می‌کند و انگشت میانه، مچ دست یا شستش درد می‌گیرد. به همین دلیل، آموزش نحوه صحیح دست‌گرفتن مداد بسیار مهم است. البته بهتر است آموزش به تدریج باشد که کودک کاملاً مسلط شود. دستورالعمل‌های ناگهانی و امرونهی منجر به گیجی و بیزاری خردسال از نوشتن می‌شود.
چند نکته برای نحوه‌ی صحیح دست‌گرفتن مداد:
- می‌توانید از قانون سه پایه یا گیر‌ه‌ای سه انگشتی برای نگه‌داشتن صحیح مداد در دست استفاده کنید.
- از کودک بخواهید هم‌زمان از انگشت شست، اشاره و وسط خود استفاده کند.
- اعمال فشار برای گرفتن مداد باید برابر باشد. اگر مفاصل کودک به رنگ سفید یا قرمز درآمد، اعمال فشار برابر نیست.
- برای تنظیم فشار انگشتان می‌توانید از خمیربازی استفاده کنید تا کودک در این کار به مهارت برسد.
مهارت نوشتن در کودکان
شکل نگارش صحیح حروف
اکثر کودکان نحوه‌ی نگارش صحیح حروف را در سال اول به طور کامل یاد نمی‌گیرند و سال‌ها حروف را به شکل غلط می‌نویسند. به همین نسبت دست خط زیبایی هم ندارند. اگر فرزند شما نیز همین مشکل را دارد، باید برخی موارد را با یکدگیر اصلاح کنید. به طور مثال، برای نوشتن حرف «ط» دسته‌ی آن را از پایین به سمت بالا می‌کشد. این کار زمانبر است و شکل بدی به حرف مورد نظر می‌دهد.
شما می‌توانید تمریناتی را برای کودک خود در نظر بگیرید. چند واژه که با حرف «ط» شروع می‌شود را انتخاب کنید. مثلاً طاوس، طاهر، طاق، طراوت، طناز، طوطی و طوفان مناسب هستند. باید این واژه‌ها را تکرار کنید یا در دفتر شکل صحیح آن‌ها را بنویسید و از کودک بخواهید که این حرف را به شیوه‌ی درست بنویسید. به همین ترتیب حروفی که خردسال اشکال دارد را اصلاح کنید یا از او بخواهید که شیوه‌ی صحیح حروف را دنبال کند.
این کار باعث می‌شود دستخط او بهتر و بهتر شود و حروف را به هر شیوه‌ای که می‌خواهد تغییر دهد. شاید دلش بخواهد کشیده بنویسد و زیبایی بیشتری به خط خود بدهد.
تقویت مهارت‌های حرکتی کودک
به فعالیت عضلات بدن برای هدفی خاص را مهارت‌های حرکتی می‌گویند. این هماهنگی حرکتی از سنین 6 سالگی در کودکان رشد می‌کند. اگر کودک شما نتواند به هماهنگی برسد، سرعت یادگیری او نیز کاهش می‌یابد و دچار افت تحصیلی می‌شود. برای اینکه مهارت‌های حرکتی او را بهبود دهید، در اینجا با چند راهکار آشنا می‌شوید:
- خمیربازی یکی از راه‌های تقویت مهارت‌های حرکتی است. می‌توانید حیوانات مختلف را نام ببرید سپس حروف اول کلمه را با خمیر درست کنید.
- حل پازل نیز یکی دیگر از بازی‌هایی است که به دقت بالا و مهارت حرکتی نیاز دارد. در این بازی کودک جایگاه مناسب را با چشم در نظر می‌گیرد سپس با دستش قطعه را حرکت می‌دهد.
- بهتر است از سنین خردسالی ابزارهایی مانند ماژیک، مدادرنگی، گچ‌های رنگی و تخته را در اختیار کودک قرار دهید تا نحوه‌ی گرفتن صحیح مداد را سریع‌تر یاد بگیرد.
- بازی‌های مارپله و هزارتو نیز برای کودک شما مناسب است. او باید پیچ و خم‌ها را پشت سر بگذارد و دستش را مدام حرکت دهید. این کار باعث می‌شود کنترل بیشتری روی حرکات داشته باشد و در رسم اشکال مختلف مهارت لازم را به دست آورد.
- ساختن حروف مختلف با دانه‌های حبوبات می‌تواند بازی خوبی برای فرزندتان باشد. این کار به تقویت مهارت‌های حرکتی او کمک می‌کند.
مهارت‌های حرکتی در کودکان و انواع آن
دفتر و قلم مناسب
در هنگام خرید لوازم تحریر سلیقه‌ی کودک را در نظر بگیرید. این کار کمک می‌کند که خردسال انگیزه و شوروشوق بیشتری برای یادگیری داشته باشد. علاوه بر این، دفتری که خط‌های آن فاصله‌ی مناسبی دارد یا کیفیت کاغذ مرغوب است، برای کودک تازه‌وارد بهتر هستند. مداد‌های تراشیده و نوک تیز هم در خوشنویسی تأثیر زیادی دارد و به دانش‌آموز کمک می‌کند.
کتاب‌های خط نیز یکی دیگر از گزینه‌ها برای آموزش خوشنویسی هستند. این کتاب‌ها از کلمات ساده‌تر شروع می‌شود و تا جملات و اشعار دشوارتر ادامه می‌یابد. خودآموز خوبی برای کودک هستند و هر آنچه که نیاز فرزندتان است در آن‌ها پیدا می‌شود. به طور مثال، تمام حروف با فلش جهت‌گذاری می‌شود و نحوه نگارش آن‌ها را به خردسال آموزش می‌دهد. بنابراین نیازهای کودک را پاسخگو هستند و سرگرمی خوبی می‌توانند باشند.
تنش و استرس را کاهش دهید
اکثر دانش‌آموزانی که بد خط هستند، بیش از اندازه به مداد و دستشان فشار وارد می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد این فشار ناشی از استرس و اضطراب است. اگر خردسال شما نیز استرس دارد، سعی کنید محیط آرامی را به او هدیه دهید. فرزندتان برای یادگیری و طی کردن تکامل خود، نیاز به آرامش دارد.
در هنگام تنش و استرس، کودک آرام‌وقرار ندارد و احساس ناتوانی می‌کند. در نتیجه، نمی‌تواند به خوبی تمرکز کند و مداد را بیش از اندازه روی کاغذ فشار می‌دهد یا دست‌هایش عرق می‌کند و مداد از بین انگشتانش سر می‌خورد.
نوشتن با دست راست یا چپ نیز تأثیری روی دست خط خردسال ندارد. بنابراین نباید او را مجبور کنید که از دست دیگرش استفاده کند. این موضوع کاملاً به صورت ناخودآگاه است و هیچ ارتباطی به خوشنویسی ندارد. خوش خطی یک مهارت است که با تمرین و تکرار مداوم بهتر می‌شود.
اگر او را به این کار وادار کنید، موجب تنش و اضطراب بیشتر کودک می‌شوید. در نتیجه، نه‌تنها خوشنویسی را ادامه نمی‌دهد، بلکه برای نوشتن نیز انگیزه‌ای ندارد. به همین دلیل، محیط آرام و رفتار صحیح نقش مؤثری در خوش خطی دانش‌آموز دارد.
نشانه‌های استرس در کودکان چیست؟ چگونه کودک را آرام کنیم؟
سخن پایانی
دست خط زیبا نه‌تنها روی پیشرفت تحصیلی کودک تأثیر می‌گذارد، بلکه تمرکز و اعتمادبه‌نفس او را بهبود می‌بخشد. به همین دلیل، اگر می‌خواهید خوشنویسی را به کودک بیاموزید، امروز بهترین زمان است. تمام نکاتی که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد برای دانش‌آموزان در هر مقطعی مناسب است. بنابراین فقط کافی است که مراحل درست را دنبال کنید تا دست خط دانش‌آموز شما بهبود یابد. البته به خاطر داشته باشید که این کار با تمرین و تکرار مداوم امکان‌پذیر است و با چند روز تمرین به جایی نمی‌رسد. او باید به صورت مداوم راه‌های درست را دنبال کند.
سؤالات متداول
زیرا اعتمادبه‌نفس محرکی است برای خودباوری کودکان. آن‌ها با اعتمادبه‌نفس به ارزش‌ها و توانایی خود پی می‌برند و مي‌دانند که دیدگاه، جایگاه و نظر آن‌ها ارزشمند است. در نتیجه، می‌توانند مهارت‌های لازم را به دست بیاورند و هر چقدر که لازم باشد تمرین کنند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند که هر لحظه رشد کرده و عملکرد بهتری داشته باشند. اگر کودک شما نیز برای انجام کارها انگیزه‌ای ندارد، می‌توانید توانایی‌های او را لیست کرده و به فرزندتان یادآوری کنید.
برای نگارش صحیح حروف بهتر است چند قانون را رعایت کنید. از جمله آن‌ها می‌توان به نحوه گرفتن صحیح مداد، اینکه باید از راست به چپ بنویسد یا از خطوط برای نگارش صحیح استفاده کنند، نام برد. البته می‌توانید روی فاصله‌ی حروف و نقطه‌گذاری نیز تأکید کرد تا نگارش کودک صحیح و خوانا باشد.
برای دست خط کودکانی، می‌توانید مهارت‌های حرکتی او را تقویت کنید. خمیربازی، حل پازل و جابه‌جایی قطعات، بازی با لگوهای کوچک و بزرگ، ساخت اشکال هندسی با نخود و لوبیا و بازی‌های مارپله و هزارتو از جمله تفریحاتی برای تقویت مهارت‌های حرکتی هستند. مهارت‌های حرکتی ظریف بیشتر با دست سروکار دارد و کودک باید چشم و دستش را به هماهنگی برساند. در این صورت می‌تواند دست خط خود را بهبود ببخشد.
دیدگاهتان را بنویسید