همیشه بین نوجوانان رقابت وجود دارد؛ حتی زمانی که خودشان نمی‌خواهند در رقابت‌ها جایی داشته باشند. آن‌ها به صورت ناخودآگاه گروه‌هایی را برمی‌گزینند. نوجوانان علاقه دارند که تیم‌شان بهترین باشد یا لایک بیشتری در شبکه‌های اجتماعی به‌دست بیاورند. آن‌ها عاشق توجه همسنوسالهای خود هستند و هر بهایی را برای آن می‌پردازند. پس شما به عنوان والدین نمی‌توانید این رقابت را حذف کنید. تنها باید مزایای آن را در نظر بگیرید و نوجوان را در مسیر درست رقابتی راهنمایی کنید. در این مقاله با برخی از این فواید و رقابت در نوجوانی آشنا می‌شوید. پس در ادامه با سایت بچگی همراه باشید.
رقابت در نوجوانی
در مورد آموزش رقابت‌پذیری به نوجوانان و کودکان نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی احساس می‌کنند قرار دادن کودکان در معرض رقابت، درس‌های زندگی را به آن‌ها می‌آموزد. از نظر آن‌ها خردسالان باید در فضایی کوچک‌تر بردوباخت را تجربه کنند تا بزرگ شوند و خود را بهتر بشناسند.
در صورتی که بعضی از والدین بر این عقیده هستند که رقابت باعث ترس و استرس بیشتر می‌شود. آن‌ها می‌گویند که رقابت سمی و مخرب است و نوجوانان باید فشار زیادی را متحمل شوند. در نتیجه، از کودکی اجازه هیچ‌گونه رقابتی را به فرزندشان نمی‌دهند. آن‌ها اینگونه استدلال می‌کنند که چیزی جز واهمه و اضطراب را برای کودکان به همراه ندارد.
به عقیده‌ی آن‌ها بچه‌ها در محیط‌های رقابتی دچار ناامیدی و شکست می‌شوند و احساس بدی نسبت به خودشان پیدا می‌کنند. در نظر این والدین، آن‌ها کم‌کم خود را تخریب کرده و عزت‌نفس‌شان پایین می‌آید؛ به‌خصوص اگر فرزندشان مورد توجه قرار نگیرد یا توسط دیگران تحقیر شود.
چنین والدینی برای رفع تجربیات مخرب، جنبه رقابتی نوجوانان را در نظر نمی‌گیرند و آن را به کل حذف می‌کنند. آن‌ها همه را برنده می‌دانند و با این عقیده نوجوان را از رقابت سالم نیز محروم می‌کنند.
رقابت سالم چیست؟
به‌خاطر داشته باشید که رقابت به خودی خود چیز بدی نیست. نحوه فکر و برخورد آدم‌ها می‌تواند آن را ناسالم نشان دهد. به طور مثال، اگر هدف برنده‌شدن باشد و نوجوانان چیزی یاد نگیرند، احساس دلسردی می‌کنند. اما اگر والدین و مربیان نگرش خود را به باخت عوض کنند، آنگاه بچه‌ها نیز چیزهای بیشتری یاد می‌گیرند.
بسیاری از کودکان زمانی که در درس ریاضی عملکرد بدی دارند، دیگر به سمت آن نمی‌روند. آن‌ها اعتمادبه‌نفس پایینی دارند و تغییر را غیرممکن می‌دانند. این بچه‌ها کم‌عقل یا خنگ نیستند؛ حتی درس‌هایی مانند ادبیات، هنر و نقاشی را خوب انجام می‌دهند. آن‌ها فقط از تغییر می‌ترسند و اعتمادبه‌نفس پایین دارند.
اغلب این کودکان در تلاشی خستگی‌ناپذیر سعی می‌کنند که خود را به دیگران نشان دهند. آن‌ها برای ثابت‌کردن خود هر کاری انجام می‌دهند. اگر در رقابت‌های فیزیکی نتوانند، به سمت شبکه‌های اجتماعی می‌روند. لایک و کامنت برای آن‌ها حکم «توجه» را دارد. آن‌ها خودشان را در مقابل تفکر «هیچ یا همه‌چیز» قرار می‌دهند و خود را با عالم و آدم مقایسه می‌کنند.
در مقابل این نگرش، ذهنیت رشد قرار دارد. نوجوانانی که ذهنیت رشد دارند، توانایی‌ها و مهارت‌های فعلی خود را می‌شناسند. آن‌ها معقتد هستند با صرف زمان و تلاش می‌توانند مهارت‌های جدید را بهبود ببخشند. در نتیجه، این بچه‌ها بیشتر به رقابت سالم نزدیک می‌شوند. آن‌ها می‌دانند شکست، پایان دنیا نیست و دوباره تلاش می‌کنند. از همه مهم‌تر اینکه آن‌ها تلاش و تکاپو را دوست دارند و از آن لذت می‌برند.
تربیت نوجوان و نکاتی که در مورد آن باید بدانید.
مزایای رقابت در نوجوانی
رقابت‌های سالم نقش مهمی در ایجاد انگیزه و عملکرد بهتر در نوجوانان دارد. آن‌ها با شرکت در مسابقات و فرصت‌های مختلف، توانایی‌های خود را به چالش می‌کشند و تجربیات گسترده‌ای به دست می‌آورند. بنابراین زمانی که فرصتی به این نوجوانان رو می‌کند، آن را از دست نمی‌دهند. البته دلایل زیادی وجود دارد که چرا رقابت‌های سالم ارزشمند هستند. در اینجا به چند تا از آن‌ها اشاره می‌شود:
بروز خود
یکی از مزایای بی‌نظیر رقابت برای نوجوانان نشان دادن خود است. آن‌ها در سنی هستند که دوست دارند دیده شوند و توسط دوستانشان مورد توجه قرار بگیرند. مسابقه‌های مختلف و رقابت جایی است که می‌توانند خودشان را نشان دهند. آن‌ها توسط داوران مورد قضاوت قرار می‌گیرند و جایگاه واقعی‌شان را می‌شناسند.
اگر در مسابقه برنده شوند، مهارت‌‌های‌شان تقویت می‌شود و اعتمادبه‌نفس آن‌ها افزایش می‌یابد. در صورتی که شکست بخورند، به اشتباهات خود پی برده و بیشتر روی توانایی‌های‌شان کار می‌کنند. بنابراین مسابقات منبع بزرگی برای خودشناسی و ارزیابی مهارت‌ها است.
توسعه مهارت‌های فردی
مسابقات باعث می‌شود که نوجوانان در یک بازه‌ی زمانی کوتاه، تجربه‌ی زیادی کسب کنند. آن‌ها یاد می‌گیرند با رقیب‌های خود مهربان باشند و خودنمایی را کنار بگذارند. در عوض مهارت‌هایی مانند پشتکار، سرسختی، تمرکز و انعطاف‌پذیری را توسعه می‌دهند.
این رقابت‌ها به آن‌ها می‌آموزد که با مشکلات زندگی نیز به درستی برخورد کنند. نوجوانان کم‌کم می‌آموزند که تضادها و مسائل نیز جزئی از زندگی هستند. تنها کافی است به دید درست به همه‌ی مشکلات نگاه کند و یکی‌یکی با آن‌ها کنار بیاید. این کار موجب تقویت مهارت‌های حل مسئله در نوجوانان می‌شود. آن‌ها می‌توانند به راحتی از تضادها عبور کنند و به سمت موفقیت بیشتر گام بردارند.
ورزش در نوجوانی و راهی برای حفظ سلامت جسمی
برای اطلاعات بیشتر، روی عکس کلیک کنید.
کسب تجربه
بسیار مهم است که نوجوانان نیز ناامیدی و تضاد را تجربه کنند. به این دلیل که یاد بگیرند شرایط سخت را در آینده مدیریت کرده و بر احساسات خود مسلط باشند.
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که والدین محافظه‌کار مرتکب می‌شوند، مراقبت از نوجوانان در برابر شکست و ناامیدی است. آن‌ها فرصت تجربه را از فرزندان خود می‌گیرند و یادگیری را به تأخیر می‌اندازند. چنین والدینی باید بدانند که نوجوانان اگر در سن پایین احساس ناراحتی و ناامنی را تجربه نکنند، در آینده دچار مشکلاتی می‌شوند. آن‌ها نسبت به همسنوسالهای خود عقب‌تر هستند و هیچ مهارتی ندارند. در نتیجه روز به روز اعتمادبه‌نفس‌شان پایین می‌آید و خودشان را با دیگران مقایسه می‌کنند.
گسترش دایره دوستان
نوجوانان ملاقات با دوستان جدید و معاشرت با آن‌ها را دوست دارند. مسابقات به آن‌ها فرصتی می‌دهد تا ملاقات با افراد جدید، از قومیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف را تجربه کنند و با آن‌ها دوست شوند. این امر موجب افزایش دایره دوستان می‌شود و به آن‌ها امکان می‌دهد که اطلاعات بیشتری در زمینه‌ی مورد علاقه‌ی خود به‌دست آورند.
دوستیابی نوجوان و کمک به پرورش مهارت‌های اجتماعی
روزمه عالی
نوجوانان تجربیات و دستاوردهایی را از طریق مسابقه کسب می‌کنند. این تجربیات و مهارت‌های جدید تأثیری طولانی بر سوابق کاری آن‌ها می‌گذارد. دستاوردهایی که مسابقات برای نوجوانان دارد خیلی بیشتر از چیزی است که تصور می‌کنند. بسیاری از شرکت‌ها و صاحبان کسب‌وکار به دنبال چنین افراد با تجربه‌ای هستند. مدیران با نگاهی کوتاه به سوابق و مهارت‌های آن‌ها، به راحتی چنین افرادی را استخدام می‌کنند. البته اگر نوجوانان علاقه داشته باشند می‌توانند در تابستان کار را شروع کنند و تجربه‌ای به‌دست بیاورند.
چگونه در مورد رقابت با نوجوان صحبت کنیم؟
اگر فرزند شما به رقابت علاقه‌ای ندارد و خجالتی است، با او صحبت کنید. شما به عنوان والدین این قدرت را دارید که نظرش را تغییر دهید و او را به سمت رقابت سالم ببرید. اگر نمی‌دانید چگونه این کار را انجام دهید، در ادامه همراه ما باشید تا برخی راهکارها را بشناسید.
یادآوری اهداف و خواسته‌ها
شاید در ابتدا نوجوان گیج باشد یا به توانایی‌های خود شک کند. شما باید در کنارش باشید و به‌جای یادآوری نقاط ضعف، در مورد اهداف با او صحبت کنید. او باید خواسته‌های واقعی خود را در مسیر پیشرفت بشناسد. این موضوع به او انگیزه‌ای می‌دهد تا روی مهارت‌هایش متمرکز شود و نقاط قوت خود را بشناسد و آن‌ها را یادآوری کند.
گاهی نوجوان اهداف اشتباهی را دنبال می‌کند. او تحت هر شرایطی می‌خواهد برنده شود و به هدف خود وابسته می‌شود. در چنین شرایطی شما باید به نوجوان توضیح دهید که هیچ کنترلی بر نتیجه ندارد. تنها می‌تواند خواسته‌هایش را مشخص کند و از رقابت لذت ببرد.
برای اینکه تمرکز فرزندتان کمتر روی نتیجه باشد، می‌توانید یک جدول ارزیابی ترسیم کنید. توانایی او را بسنجید و نمره بگذارید. بعد از مسابقه نیز این کار را انجام دهید و مقایسه کنید. این امر باعث می‌شود که نوجوان پیشرفت و تلاش خود را ببیند و ناامیدی کمتری را تجربه کند.
تقویت اعتمادبه‌نفس
برای اینکه نوجوان استرسش را مدیریت کند، شما نیز باید چنین کاری انجام دهید و کنترل عواطف خود را داشته باشید. هیچ‌وقت از او توقع نداشته باشید که نفر اول شود، بلکه نوجوان را در این مسیر تشویق کنید. همیشه به او یادآوری کنید که بزرگ‌ترین رقیب خودش است و باید تلاشش را بکند. با این کار او کم‌کم به خودش و توانایی‌هایی که دارد ایمان می‌آورد. در نتیجه، فرزند شما دیگر به بردوباخت وابسته نیست. او اعتمادبه‌نفس خود را به تلاشش گره می‌زند و از مسیر بیشتر لذت را می‌برد. به همین دلیل، از ادامه دست نمی‌کشد و شانس خود را در فرصت‌ها و موقعیت‌های دیگر امتحان می‌کند.
پرورش اعتمادبه‌نفس نوجوان با راهکارهایی ساده و تمرینات جالب
ترس از شکست
برخی نوجوانان از شکست ترس دارند. اینکه دیگران آن‌ها را مورد سرزنش و آزار قرار دهند، می‌ترسند. گاهی واهمه دارند که والدین خود را ناامید کنند. این موضوع آن‌ها را از تصمیم‌گیری و انجام کارهای مختلف باز می‌دارد. در این هنگام فرصت‌های رشد و پیشرفت از آن‌ها گرفته می‌شود.
اگر نوجوان شما نیز چنین افکاری دارد، باید با او صحبت کنید و تجربیات خود را به فرزندتان انتقال دهید. شاید تجربیات گذشته برای شما پیش پا افتاده باشد؛ اما برای نوجوان بسیار ارزشمند است و او را در این مسیر راهنمایی می‌کند. تضادها و شکست‌ها برای آن‌ها پله‌ای از موفقیت است، زمانی که نگرش متفاوتی نسبت به آن‌ها داشته باشد و درس بگیرد.
تحسین نوجوان
برخی والدین زمانی کودک خود را تأیید می‌کنند که در مسابقه برنده باشد. در غیر این صورت او را از محبت و توجه محروم می‌کنند. این موضوع باعث وحشت نوجوان می‌شود و احساس امنیت ندارد. او فکر می‌کند به اندازه‌ی کافی خوب نیست و تنها در صورتی ارزشمند است که در رقابت برنده شود.
اگر فرزند شما نیز برای تأییدگرفتن تلاش می‌کند، باید رفتار خود را تغییر دهید. او نیاز به توجه و تشویق شما دارد. بنابراین بدون هیچ نتیجه یا مسابقه‌ای این کار را انجام دهید و او را در مسیر زندگی تشویق کنید. این کار به نوجوان احساس ارزشمندی می‌دهد. در نتیجه، او استرس کمتری را تجربه می‌کند و بیشتر از رقابت در نوجوانی لذت می‌برد.
سخن پایانی
رقابت‌ها انواع مختلفی دارند. این روزها رقابت‌هایی برای جلب توجه بیشتر در شبکه‌های اجتماعی نیز دیده می‌شود که برخی از نوجوانان درگیر آن می‌شوند. مقایسه، جلب توجه و عدم اعتمادبه‌نفس از ویژگی‌های این جوانان است. برای اینکه فرزند خود را از چنین فضاهایی دور کرده و او را برای رقابت سالم آماده کنید، حتماً مطالب بالا را به دقت بخوانید. در این مقاله با مزایا و معایب رقابت در نوجوانی بیشتر آشنا می‌شوید.
سؤالات متداول
به یاد داشته باشید که رقابت در نوجوانی به خودی‌خود بد نیست. بلکه نحوه‌ی برخورد آدم‌ها می‌تواند آن را ناسالم نشان دهد. اگر هدف صرفاً برنده‌شدن باشد و نوجوان چیزی یاد نگیرد، دلسرد می‌شود. اما اگر والدین و مربیان نگرش خود را به باخت عوض کنند، آنگاه بچه‌ها نیز چیزهای بیشتری یاد می‌گیرند.
یکی از بهترین مزایای رقابت‌ها ابزار خود است. نوجوانان در سنی هستند که دوست دارند دیده شوند. به همین دلیل، مسابقه و رقابت جایی است که می‌توانند خودشان را نشان دهند و توانایی‌های خود را بسنجند. مسابقات باعث می‌شود که نوجوانان در یک بازه‌ی زمانی کوتاه تجربه‌ی زیادی کسب کنند. آن‌ها یاد می‌گیرند با رقیب‌ها مهربان باشند، خودنمایی را کنار بگذارند و مهارت‌های همچون سرسختی، پشتکار، تمرکز و انعطاف‌پذیری را توسعه دهند. آن‌ها می‌توانند در مسابقات با دوستان جدیدی آشنا شوند. کم‌کم دوستی خود را توسعه دهند و فرهنگ‌ها ملیت‌های دیگر را بشناسند.
او باید یاد بگیرد که بزرگ‌ترین رقیب خودش است و باید برای بهبود مهارت‌هایش تلاش کند. با این کار او کم‌کم به خودش و توانایی‌هایی که دارد، ایمان می‌آورد. در نتیجه، او دیگر به بردوباخت وابسته نیست. او اعتمادبه‌نفسش را به جای نتیجه، به تلاشش گره می‌زند. به همین دلیل، از ادامه مسیر دست نمی‌کشد و از رقابت در نوجوانی لذت می‌برد.
دیدگاهتان را بنویسید