بسیاری از دانش‌آموزان از نوشتن می‌ترسند. آن‌ها علاقه‌ای به جستجو، مطالعه و تحقیق ندارند و زنگ‌های انشا را عذاب‌آور می‌دانند. به همین دلیل، اغلب مواقع نمره‌ی خوبی نمی‌گیرند. شاید شما هم با این مشکلات درگیر هستید و سؤالتان این باشد چگونه می‌توانم یک انشا خوب بنویسم؟ راه‌های افزایش مهارت نوشتن چیست؟ شاید کودکی دارید که نوشتن را دوست دارد؛ اما نمی‌داند از کجا شروع کند. چه مهارت‌هایی را گسترش دهد؟ یا چه کتابی بخواند؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها و تقویت مهارت نوشتن در کودکان، با سایت بچگی همراه باشید.
مهارت نوشتن در کودکان
انشانویسی در مدارس برای تقویت مهارت‌های نوشتاری ارائه می‌شود. معمولاً معلم موضوعاتی ساده مانند چهار فصل سال، عید نوروز، شهری خاص یا مسافرت را به دانش‌آموزان پیشنهاد می‌دهد. آن‌ها می‌توانند بر اساس تجربه خود و اطلاعاتی که دارند انشا خود را بنویسند.
گاهی این داده‌ها کافی نیست. کودکان باید از والدین سؤال بپرسند، در گوگل سرچ کنند یا سراغ کتاب بروند. اغلب اوقات نیز خردسالان در مورد موضوعی خاص اطلاعات کافی دارند؛ اما نمی‌توانند جملات را کنار یکدیگر بچینند. در این مواقع اکثر کودکان غر می‌زنند و حوصله‌ی نوشتن ندارند.
اگر کودک شما نیز همین مشکلات را دارد و نمی‌تواند انشا در خوری بنویسد، باید مهارت نوشتن را به او بیاموزید. در ادامه با اهمیت نوشتن و راه‌هایی برای تقویت آن آشنا می‌شوید.
اهمیت مهارت‌های نوشتاری
امروزه گوشی‌های هوشمند، تبلت حتی بازی‌های مختلف، اهمیت زبان را به شما و کودک نشان می‌دهد. فرزندتان برای ادامه بازی، خواندن مطالب ساده و ارتباط با دوستانش به مهارت‌های نوشتاری و زبان نیاز دارد. او باید بتواند کلمات را به درستی تایپ کند و حروف را بشناسد تا ارتباط بهتری با دوستان، خانواده و اطرافیانش داشته باشد. البته فواید مهارت‌های نوشتاری به همین‌جا ختم نمی‌شود. در ادامه با مزایای بیشتر مهارت‌های نوشتاری آشنا می‌شوید:
درک افکار و مطالب
گاهی کودک شما برای بیان کلمات راحت نیست. او نمی‌تواند به‌خوبی بزرگسالان جملات را بیان کند. در چنین مواقعی نوشتن بهترین راه‌حل است. او می‌تواند درونی‌ترین افکار خود را بدون شرم و خجالت روی کاغذ بیاورد. با این شیوه فرزندتان حرف‌هایش را به شما می‌گوید یا به خودشناسی می‌رسد. او کم‌کم درک عمیق‌تر و پرمعنایی از دنیای اطرافش به دست می‌آورد و مسائل را به راحتی تحلیل می‌کند. در نتیجه، کودک می‌تواند با خودش و دیگران از طریق نوشتن ارتباط برقرار کند.
تندخوانی چه تأثیری در پیشرفت تحصیلی کودکان دارد؟
مهارت زندگی
مهارت نوشتن از اولین روز مدرسه آغاز می‌شود. کودک شما با حروف، کلمات آشنا شده و رفته‌رفته می‌تواند جملات را بنویسد. در مقاطع بالاتر مهارت‌های نوشتاری و زبانی پیچیده‌تری را فرا می‌گیرد. شعرهای مختلف را می‌خواند و چند صفحه تحقیق یا انشا می‌نویسند.
البته این مهارت به مدرسه ختم نمی‌شود. در زندگی عادی و روزمره نیز ادامه دارد. ایمیل‌ها، صفحه‌های چت، پست‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی می‌گذارد. همه و همه نوعی مهارت نوشتاری هستند. پس کلمات و زبان دستوری در بهبود ارتباطات و ارتقا جایگاه اجتماعی نقش مهمی دارد.
تقویت تفکر انتقادی
قبل از اینکه کودک شما بنویسد، باید درک روشنی از موضوع انشا داشته باشد. این به معنای سازماندهی افکار و پردازش اطلاعات است. محققان در این رابطه می‌گویند: «در هنگام نوشتن هر جمله و کلمه باید ساختار و نظم خاصی وجود داشته باشد. به همین دلیل، کودکان نیاز به پردازش اطلاعات و تمرکز کافی برای ساختن جملات و پاراگراف‌ها را دارند. در نتیجه، تقویت مهارت‌های نوشتاری به قدرت حل مسئله و تفکر انتقادی دانش‌آموزان کمک می‌کند.»
قدرت خلاقیت
کاغذ سفید مانند یک بوم نقاشی است که قدرت تخیل کودک را پرورش می‌دهد. داستان‌ها، شعرها، افسانه‌ها و رویدادهای تاریخی راهی عالی برای پرورش تخیل خردسال است. از طرف دیگر جنبه‌های درمانی دارد و موجب آرامش بیشتر او می‌شود.
استفاده از داستان و افسانه برای درمان کودکان
تقویت مهارت نوشتن در کودکان
برای اینکه کودک شما بهتر بنویسد و از قدرت خلاقیت خود بهره بگیرد، در اینجا به چند راهکار ساده و جذاب اشاره می‌شود. این شیوه‌ها نه‌تنها خردسال را به رعایت قواعد متعهد می‌کند، بلکه فرایند انشانویسی برای او سرگرم‌کننده می‌شود.
نوشتن داستان
انشا واژه‌ای عربی به معنای آفرینش و خلق است. در لغت‌نامه دهخدا به معنای نویسندگی و شاعری آمده. پس انشا نیز مانند یک داستان یا شعر پویا و محرک است.
در یک قصه برای اینکه تغییرات را احساس کنید، باید شخصیت‌هایی وجود داشته باشد. کودک شما می‌تواند به شیوه‌ی خودش شخصیت‌ها را خلق کند و از ضمیر ناخودآگاهش بهره بگیرید. برای این کار لازم نیست خردسال قواعد داستان‌نویسی یا نگارش را بداند. او می‌تواند آزادانه بنویسید و فضایی کاملاً خیالی روی کاغذ بیاورد. این کار باعث می‌شود داستانی خلاقانه و جدید بگوید. حالا از او بخواهید که انشا را برای شما بخواند. این کار نه‌تنها باعث می‌شود کودک اشتباهات نگارشی را درک کند، بلکه شور و اشتیاق بیشتری دارد.
زمانی که خردسال در مهارت‌های نوشتاری مبتدی است، نباید با قواعد پیچیده دست‌وپای او را ببندید. شیوه‌های نگارشی کم‌کم قابل یادگیری هستند. تنها چیزی که اهمیت دارد، شور و هیجان او برای نوشتن است. کودک باید با ضمیرناخودآگاه‌اش همراه شود و هر چه در تخیل خود می‌پروراند روی کاغذ بیاورد. این کار اشتیاق او را حفظ می‌کند و کم‌کم قواعد را یاد می‌گیرد.
علاقه کودک
خردسال شما به برخی موضوعات به صورت ناخودآگاه علاقه‌ی بیشتری نشان می‌دهد. او دلش می‌خواهد ساعت‌ها در مورد کلاس تاریخ صحبت کند یا اشعار حافظ را بلندبلند بخواند. چنین حرف‌ها و حالاتی به‌خوبی گویای علاقه‌ی کودک هستند.
اگر فرزندتان به نوشتن، خاطره‌نویسی یا کتاب نیز علاقه دارد، حتماً چند موضوع انشا را انتخاب کنید. بعد از خردسال بخواهید که بنویسد. یک انشا عالی می‌تواند او را بیش از پیش شگفت‌زده کند.
البته همیشه کودک از چنین ایده‌های استقبال نمی‌کند. او امکان دارد بازی کامپیوتری، دیدن انیمیشن یا ارتباط با دوستانش را ترجیح دهد. با این حال، تلاش خود را بکنید. یک کتاب داستان بخرید و هر شب برای او قصه‌های کودکانه بخوانید. این کار خلاقیت خردسال را به اوج می‌رساند. کم‌کم داستان‌های جدیدی در ذهنش پرورش می‌دهد و احساس خوبی نسبت به این کار خواهد داشت.
کتاب‌های ادبی، تاریخی و مقاله‌های هنری نیز مکمل‌های خوبی برای نوشتن هستند. شما می‌توانید آن‌ها را با کودک خود به اشتراک بگذارید یا از سایت‌هایی مانند ویرگول برای مطالعه بیشتر کمک بگیرید.
آموزش قصه‌گویی به کودکان و چند شیوه‌ی خلاقانه برای بیان قصه‌ها
تقسیم‌بندی نوشته
تمام نوشته‌هایی که می‌خوانید یک مقدمه دارند و از چند پارت یا بخش تشکیل شده‌اند. به این منظور فرایند خواندن را برای شما بهبود می‌بخشد. به مراتب این روند برای نویسنده نیز بهتر است و می‌تواند مطالب را در ذهنش دسته‌بندی کند و اطلاعات را به زیباترین شکل ارائه دهد.
اگر کودک شما برای متن‌های طولانی به مشکل برمی‌خورد، از تقسیم‌بندی نوشته استفاده کنید. به او آموزش دهید که هر بخش از نوشته‌ی خود را در تیتر خاصی قرار دهد. دقیقاً مانند تیترهای مقاله‌ای که می‌خوانید.
مقدمه را آخر کار بنویسید
اگر کودک شما برای نوشتن مقدمه مشکل دارد، می‌تواند آخر کار آن را بنویسید. در پایان انشا او به اندازه‌ی کافی بر موضوع مسلط شده است. در نتیجه به راحتی می‌تواند یک مقدمه فوق‌العاده بنویسد. این موضوع به غیر از مقاله در داستان یا شرح‌حال نیز صادق است. کودک باید مقدمه‌ای در مورد شخصیت‌ها و حالات آن‌ها ارائه دهد. محیطی که می‌خواهد مخاطب را در آن بگذارد را توصیف کند. اینگونه مخاطب نیز بیشتر با داستان او ارتباط گرفته و جذب می‌شوند.
البته یک داستان می‌تواند با حادثه‌ای ساده شروع شود. لازم نیست این اتفاق اکشن و خفن باشد. فقط کافی است تغییری در افکار شخصیت رخ دهد و پا روی ترس‌هایش بگذارد. به عبارتی از منطقه‌ی راحتی خود دور شود. چنین آغازی مخاطب را به داستان گره می‌زند. در نتیجه، برای شنیدن ادامه آن اشتیاق بیشتری نشان می‌دهد.
کودک را محدود نکنید
قرار نیست یک کودک دبستانی مانند یک داستان‌نویس یا نویسنده‌ی حرفه‌ای عمل کند. او در ابتدا راه قرار دارد. بنابراین می‌تواند از لحن کودکانه خود بهره بگیرد. بعضی کلمات را شکسته یا سر هم بنویسد. جملات را به یکدیگر بچسباند یا از هر دری سخن بگوید. چنین ایده‌ای هیچ مشکلی ندارد. تنها کاری که می‌توانید انجام دهید این است که در انتها کار از او بخواهید انشا را بلندبلند بخواند. بعد کم‌کم و با کمک همدیگر آن را بهبود ببخشید. جمله‌ها را بالا و پایین کنید و پاراگراف‌ها را به هم ربط دهید.
البته قبل از اینکه از او ایرادی بگیرید، حتماً تشویقش کنید. به‌خاطر ایده‌ای که انتخاب کرده یا شخصیت‌های تخیلی که خلق کرده است. این ایده‌ها ابتدای راه نویسندگی است و او به تحسین شما برای ادامه مسیر نیاز دارد.
کتاب داستان برای کودکان 7 تا 9ساله و فواید مطالعه
افزایش دایره لغات
یکی از نکاتی که نویسنده‌های کوچک باید به آن دقت کنند این است که دایره واژگان خود را افزایش بدهند. اگر کودک شما نیز به نوشتن علاقه دارد و انشا او بهتر از بچه‌های دیگر است، حتماً چند کتاب داستان برای او تهیه کنید. هر شب برایش داستان بخوانید یا اجازه دهید قسمت‌هایی از قصه را بخواند. این کار باعث می‌شود دایره واژگان کودک افزایش پیدا کند.
همچنین هر نویسنده‌ای از لحن و بیان خاصی برای شخصیت‌هایش بهره می‌گیرد. قطعا یک نوجوان هفده ساله نمی‌تواند مانند یک بزرگسال صحبت کند. چنین کارکتری باید لحن خاص خود را داشته باشد. این موضوع به درک بیشتر خردسال از واژگان، نحوه بیان آن‌ها، املا و نوع نگارش کمک می‌کند.
داستان‌های مختلفی برای خردسالان است. شما می‌توانید با توجه به علاقه و سن کودک یک کتاب مناسب برای او تهیه کنید.
نحوه نگارش
برخی افعال، ضمایر، قیدها یا کلمات زیاد تکرار می‌شوند مانند: است، بود، شد، او، من، کرد و غیره. چنین افعال و ضمایری کاربرد دارند؛ اما تکرار بیش از حد آن‌ها آهنگ کلام را خراب می‌کند و حس خوبی به مخاطب نمی‌دهد. شما می‌توانید برای بهبود داستان کودک، افعال و کلمات جایگزین را به او پیشنهاد کنید.
یک تمرین نیز می‌تواند به او کمک کند. به طور مثال، کلمه‌ی «بحث» را به کودک بگویید. سپس از او بخواهید معادل آن را پیدا کند. برای این کار می‌تواند از گوگل، نرم‌افزار‌های مختلف و حتی کتاب کمک بگیرد. این کار دایره واژگان او را افزایش می‌دهد و موجب مي‌شود که از واژگان تکراری استفاده نکند. برای این مثال می‌تواند معادل‌هایی مانند بگومگو، بحث‌وجَدَل، دادوبیداد، گفتگو، مذاکره، مناظره، مشاجره و نزاع را ارائه دهد. این کار یک تفریح خیلی خوب است و کودک شما را سرگرم می‌کند.
سخن پایانی
با گذر زمان و یادگیری قواعد نگارشی کودک میل بیشتری به نوشتن پیدا می‌کند. درست است که قواعد در ابتدای کار آزادی او را می‌گیرد؛ اما کم‌کم چهارچوب‌ها به او بستر مناسبی برای نوشتن می‌دهند. همچنین موجب پرورش خلاقیت و ایده‌های جدید خردسال می‌شوند. پراکنده‌نویسی یا از هر دری سخن گفتن، نویسنده را عذاب می‌دهد و خواننده را کلافه می‌کند. کودک شما با پراکنده‌نویسی نمی‌تواند کلمات را کنار یکدیگر قرار دهد؛ زیرا هدف و انگیزه‌ای برای نگارش ندارد. پس برای تقویت مهارت نوشتن در کودکان، حتماً این مقاله را بخوانید و نکات آن را رعایت کنید.
سؤالات متداول
امروزه گوشی‌های هوشمند، تبلت و بازی‌های مختلف اهمیت زبان را به شما و کودکتان نشان می‌دهد. زمانی که او می‌خواهد مراحل بازی را انجام دهد یا مطلبی برای دوستش بنویسد، به مهارت نوشتن نیاز دارد. علاوه بر این، تقویت مهارت نوشتن در کودکان راهی برای برون‌ریزی است. هنگامی که کودک نمی‌تواند حرف بزند یا مانند بزرگسالان کلمات را کنار یکدگیر قرار دهد، از مهارت نوشتن استفاده می‌کند. نامه‌ای برای شما می‌نویسد و بدین گونه احساسات خودش را بهتر می‌شناسد. در نتیجه، ارتباط بهتری با دیگران برقرار می‌کند.
مهارت نوشتن در کودکان با آموزش قواعد نگارش و واژگان جدید آغاز می‌شود. البته در ابتدا کار به او سخت نگیرید. لازم نیست تمام قواعد نگارشی را در اولین انشا تمرین کند. کافی است از قوه تخیل خود استفاده کند و هر چیزی به ذهنش می‌رسد روی کاغذ پیاده کند. حالا می‌تواند انشا را بلندبلند بخواند تا اشتباهاتش را بهتر متوجه شود. یکی دیگر از راه‌های تقویت نوشتن، مطالعه کتاب است. این کار به او درک و آگاهی می‌دهد که بتواند آهنگ کلام را بشناسد و بهتر عمل کند.
خیر، شاید در ابتدا اینگونه به‌نظر برسد؛ اما کم‌کم او به چهارچوبی احتیاج دارد که طبق آن حرکت کند. وگرنه جملاتش هیچ ربطی به یکدیگر ندارد و پراکنده‌نویسی می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که عصبی شود و دیگر چیزی ننویسد؛ زیرا هدفی را دنبال نمی‌کند. او نمی‌تواند با نوشته‌اش ارتباط بگیرد. در نتیجه، کسی نوشته‌ی او را نمی‌خواند. از این رو تقویت مهارت نوشتن در کودکان بسیار مهم و حیاتی است.
دیدگاهتان را بنویسید